Projeler yapan ve projesi için girişimcilikte yasal mevzuatlara takılma problemi yaşayan kardeşimizin sorduğu soruyu cevaplıyoruz.
SORU:
Yarım bir Webmaster sayılırım diyebilirim. Kafamdan birçok proje geçti ve bunları website formuna döktüm. Fakat yapacağım her şeyde bir engel çıktı: YASAL MEVZUATLAR! Şimdi bakıyorum bir satış sitesi kuracaktım (fikri tam anlatmıyorum, biraz daha derin) ama vergi mükellefi olmam gerekti. Tamam sıkıntı yok, kazandığım paranın bir kısmını devlete verebilirim. Ama bu mükellefliğe girdiğin zaman Bağkur da ortaya çıkıyor. Bakın daha para kazanmama en az 5-6 ay varken her ay 400-500 lira ödemem mümkün değil. Önüme taş koyuluyor. O kadar güzel projelerim vardı ki hepsinden teker teker vazgeçtim. Örneğin siz kitap satıyorsunuz, kendi kitabınızı… Bunun nasıl vergi işleriyle uğraştınız? Gerçekten bir yardıma ihtiyacım var ya ben tam anlamıyorum, ya da doğru anlıyorum herkes bir iş yapmak istiyorsa boğuşması gerekiyor… Mesajınızı okumayı sabırsızlıkla bekliyorum.
CEVAP:
Çok güzel ve can alıcı bir konuya parmak basmışsın kardeşim. Bazı girişimde bulunmak isteyen kardeşlerimiz bu konuyu hiç düşünmeyip yola çıktıkları için duvara toslarken, bazı kardeşlerimizde düşünmekten yola çıkamaz. İkisi de iyi değildir ama aşırı düşünmek daha kötüdür. Çünkü düşünmeden hareket edildiğinde en azından yola çıkılır, yolda düşülse dahi ayağa kalkma, hatalardan ders alma imkanı vardır. Fakat aşırı düşünüldüğünde yola çıkılamadığı gibi bir yere de varılamaz.
Biz her iki kesime de hitap edecek ve yol gösterecek şekilde mevzuyu ele alacağız…
Şirket Giderleri
Sen “her ay 400-500 lira bağ-kur ödemem mümkün değil, önüme taş koyuluyor” diyorsun ama şirket giderleri sadece her ay 400-500 TL bağ-kur ödemekten ibaret değil kardeşim =) Şirket kurmak evlenmeye benzer. Nasıl ki düğün günü çalgıcısı, pastacısı, fotoğrafçısı herkes damattan para koparmaya çalışır (akşam damat eşiyle gerdeğe girmeden, sabahtan akşama kadar herkes damat ile gerdeğe girer…), aynı şey şirket kurulduğu günde olur. Siz gözüne fener tutulmuş tavşan gibi muhasebecinize bakarsınız, muhasebeciniz noter tasdiki lazım der, notere koşarsınız, vesikalık lazım der, fotoğrafçıya koşarsınız, defter açılış giderleri, kaşe, oda kaydı vs. der elinizi cebinize atarsınız. Neyse ki şirket kuruluş giderleri 1-2 gün içerisinde, bin TL civarına hallolur.
Sonrasındaki her ay, siz 5 kuruş bile kar etmeseniz, hatta zarar dahi etseniz ödemeniz gerekenler; 1) 400-500 TL ‘lik bağ-kur, 2.) En az 30-40 TL civarı aylık vergi, 3.) 100-150 TL civarı muhasebeci ücreti. Birde her yıl sonu ödenen defter tasdik bedeli var.
Senin her ay ödeme konusunda korkular yaşadığın 400-500 TL ‘lik bağ-kur, söz konusu bu şirket giderleri arasında en ödemek zorunda olmadığın gider. Çünkü vergi borcunu ödemezsen evine ve mallarına haciz gelir. Fakat bağ-kur borcunu ödemezsen en kötü ihtimalle sağlık hizmeti alamazsın ve emekli olamazsın.
Şirket Kurma Zorunluluğu
İlk yazdığım makalelerden itibaren diyorum ki “toplu iğne dahi satsanız bunun vergisini ödemeniz gerekir“. Çünkü elde edilen her kazanç vergilendirilir. Fakat şöyle de bir gerçek var ki, ülkede milyonlarca TL kayıt dışı kazanç elde edenler ve vergisini ödemeyenler varken, senin kazanacağın birkaç yüz TL ‘nin vergisi peşinde devlet koşmaz.
İki şekilde ciddi sıkıntı yaşarsın; Birincisi, senden ürün ya da hizmet alan kişi, aldığı hizmetten ya da üründen hiç memnun kalmadı ve orta yolda bulamadınız diyelim. Gider sana dava açarsa ve yapılan incelemede şirket olmadığın ortaya çıkarsa, “vaaayyy, sen zaten kayıt dışı kazanç elde ediyormuşsun, gel seni bir öpelim” derler. İkincisi kazancın aylık 10 bin TL civarı olur. Banka hesaplarına sürekli para girişi vardır. O durumda da “ne ayak lan bu, millet sürekli buna para gönderiyor” şeklinde hesapların incelemeye alınır, şirket kurmamış olduğun anlaşılırsa yine öperler.
Bunların dışındaki durumlarda genelde sadece “vergi mükellefi ol, yoksa hakkında cezai işlem başlatılacak” şeklinde uyarı veriliyor. Tabi internet projesi olması halinde yukarıda belirttiğim iki durumun dışında bir durum nedeniyle ihtar almak pekte mümkün olmaz.
Tüm bunların dışında, kendinizi şirket kurmak zorunda olduğunuzu hissettiren önemli bir unsur var. O da kredi kartı ile site üzerinden online ödeme alma imkanı sunmak. Şirket kurmayan hiç kimse, kredi kartı ile site üzerinden online ödeme alma imkanı sunamaz. Bu önemli unsurun yanı sıra müşteriler sizden aldıkları ürün ve hizmet için fatura isteyebilir, fatura kesmemeniz durumunda sıkıntı çıkarabilir.
Proje İçin Şirket Kurmak
Geldik zurnanın “fırt” dediği yere… Proje için şirket kurmak meselesine geçmeden önce, sorunda belirttiğin Bilinmeyen Bilişim kitabının satışı ile ilgili kısmı açıklayalım. Daha önce bir iki konuda belirttik ama bu konu vesilesiyle tekrar belirtelim; Hem KodcuHerif.Com, hem Bilinmeyen Bilişim kitabı, hem Bilinmeyen Bilişim kitabının satışının gerçekleştirildiği HediyeGerek.Com, hem de birkaç proje daha, resmi bir firma olan Dizayn Uzmanı Ticaret ve Bilişim Hizmetleri projeleri =) Yani hem Bilinmeyen Bilişim kitabının satışından hem de diğer yollardan elde edilen kazancın vergisi çatır çatır ödeniyor.
Hatta Bilinmeyen Bilişim kitabı ile ilgili olarak bir manyaklık yaptık. İstesek kitabın basımını yayın evine yaptırırdık. Satışını da onlar gerçekleştirirdi, vergisini de onlar öderdi, bize sadece parasını almak kalırdı. Fakat o şekilde hem kitap istediğimiz kalitede olmayacaktı, hemde süreç uzayacaktı. Böyle olmasını istemediğimiz için Kültür ve Turizm Bakanlığına gerekli başvuruyu yaptık, izinleri aldık, bandrol başvurusu yaptık, onları da aldık, tüm yasal prosedürleri yerine getirip, istediğimiz gibi kaliteli olarak bastırdık ve vergisini ödüyoruz =)
Bir proje için şirket kurmak isteyen kardeşlerime tavsiyem; proje para kazandıracak seviyeye gelmeden şirket kurmayın. Para kazanma amacıyla faaliyet göstermediğiniz, cebinize para girme noktasına gelmediğiniz süre boyunca şirket kurmakta zorunda değilsiniz.
Pek çok girişimci kardeşimiz bu hataya düşüyor. “Abi e-ticarette çok para varmış, bizde e-ticarete girelim” deyip ilk işleri şirket kurmak olur. Lan oğlum önce bir e-ticarete dair araştırma yap, bu işler nasıl oluyor, kolay mıdır, kazançlı mıdır, sen yapabilir misin… Aklına yatarsa satacağın ürünü ve tedarikçilerini belirle, iyi kötü bir anlaşma yap, kargo firması ve ödeme sistemi araştırması yap, e-ticaret sitesinin yazılımına karar ver, onun kurulumunu yap ya da yaptır, siteye satacağın ürünlerin eklemesini gerçekleştir. Ondan sonra git şirketini kur, satışını yapmaya başla. İlk yapılan iş şirket kurmak olursa, para kazanma aşamasına gelmeden para kazanılıyormuş gibi giderler işlemeye başlar.
SONUÇ
Netice olarak girişimcilik er ya da geç şirket kurmayı gerektirir ve şirket kurmanın beraberinde getirdiği giderleri ödemek durumunda bırakır. Fakat şirket kurma işini, girişiminiz para kazanacak noktaya geldiğinde ya da para kazanacak noktaya gelmesi için önemli bir unsura ihtiyaç duyulduğunda yapın. Örneğin e-ticaret sitesi kuracaksınızdır, kredi kartı ile ödeme almak için ya da kargo firması ile anlaşma yapmanız için şirket olmanız gereklidir. Bu tarz şirket kurmayı zorunlu hale getiren ihtiyaçları da girişiminizin yapılacaklar listesinin sonuna yazın.
Dolayısıyla girişimcilikte yasal mevzuatlara takılma problemi yaşarken, söz konusu problemin önem derecesini mutlaka öğrenin. Girişiminiz için cebinizdeki para çok önemlidir gençler. O parayı ne kadar doğru kullanırsanız girişiminizin ömrünü o kadar uzatır, başarılı olma ihtimalini o kadar arttırırsınız.
Ayrıca Kodcu Herif 'te yer alan aşağıdaki konulara da göz fırlatabilirsiniz =)
