Telif Hakkı Projeyi Yapana mı Aittir?

Telif Hakkı Projeyi Yapana mı Aittir?

Bir yaptırmak isteyen ve bu nedenle telif hakkı projeyi yapana mı aittir? sorusunu soran takipçimizin sorusunu cevaplıyoruz.

SORU:

İyi çalışmalar,biz ekip olarak bir site üzerine girişim yapmayı planlıyoruz fakat aklımıza takılan bir soru var.Biz siteyi ünlü bir web tasarım firmasına yaptıracağız ve araştırdığımız kadarıyla telif haklarında hak sahibi siteyi yapanındır gibi kural mevcut.İleride olumlu/olumsuz yapılacak işlemlerde firma bizden hak isteyebilirmi? Firmanın diğer şartlarından biri de sitede imza ve linklerinin olması.
Elimden geldiğince düzgün anlatmaya çalıştım.Cevaplarsanız bizim için çok iyi olur.
Teşekkürler…

CEVAP:

Telif Hakkı Sahibi

Telif hakkı meselesi duruma göre değişen göreceli bir hak olduğundan kafa karıştıran çok unsur oluyor. Standart olarak telif hakkı; “Bir sanat eseri, fikri ve ürünü meydana getiren kişiye aittir” der ve onun haklarını korur. Fakat her durumda telif hakkı eseri ve ürünü meydana getiren kişiye ait değildir. Zira bir eser ya da ürün yaptırılabilir.

AR-GE departmanına sahip firmalar, AR-GE çalışanlarını işe alırken iş sözleşmesi imzalatır. Bu sözleşmede “çalışanın firma bünyesinde ürettiği her fikir ve ürün firmaya aittir. Çalışan ürettiği fikir ve ürünler üzerinde hiçbir hak talep edemez” maddesi yer almaktadır. Çalışanda işe girerken bu sözleşmeyi imzalamak zorundadır. Dolayısıyla firma bünyesinde ürettiği hiçbir fikir ve ürün üzerinde hak talep edemez.

Aynı mantık güvendiğiniz bir projeyi yaptırırken de geçerlidir. Yani bir web tasarım ya da yazılım firmasına, yaptırıp, üzerinde hiçbir hak talep etmesini istemiyorsanız mutlaka ortada bir sözleşme olmalı. O sözleşmede de “X tasarım / Y projesinde hiçbir hakka sahip değildir. Y projesinin tüm hakları Q kişisine / firmasına aittir.” gibi bir madde yer almalı, bu sözleşmeyi hem X tasarım / hem de Q kişisi / firması imzalamalıdır. Bu şekilde X tasarım / yazılım firması projenin iyi noktalara gelmesi durumunda yasal olarak bir hak talep edemez.

Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Unsurlar

hosting ve domain firmaları genel olarak hosting ve domain alımlarını kendileri gerçekleştirir. Çünkü siteyi ya da projeyi yaptıracak olan kişi hosting ve domain konularında bilgi sahibi değildir. Hosting yönetimi, domain entegrasyonu, yıllık yenilemeler gibi daha sayılabilecek pek çok unsur vardır. Hem bu konularla siteyi ya da projeyi yaptıracak olan kişi uğraşmasın hem de web tasarım ya da yazılım firmasının işi kolaylaşsın diye domain ve hosting sahibi web tasarım ya da olur.

Bu gibi durumlarda iki seçenek var;

Birincisi, Web tasarım ya da yazılım firmasına “hosting ve domainleri biz alacağız” dersiniz. Firma hem ortadan kaybolması ya da batması durumunda sorun yaşamazsınız hem de firma size herhangi bir sorun çıkaramaz. Fakat bunu, yazılımını kendisi yapmış olan hiçbir web tasarım ya da kabul etmez. En iyi ihtimalle sadece domain size ait olur, hosting hizmetini ücret karşılığında kendileri sağlar.

Hosting ve domain hesaplarını sizin almanızın dezavantajı, hosting ve domain yenilemelerini siz takip etmek zorundasınız. Ek olarak hosting ya da domain bazlı bir problem çıktığında siteyi yapan firma sorumluluk kabul etmez, problemin çözümü için para talep eder.

İkincisi, hosting ve domain alımlarını firma gerçekleştirir, dolayısıyla firmanın hesabında olur. Fakat sözleşmede hosting ve domain hakkının sizde olduğunu, siteyi yapan firmanın sadece yönetici olduğunu belirten bir madde bulunur. Bu şekilde firma, hosting ve domain için herhangi bir hak talep edemez.

Bütün yapma süreçlerinde en büyük sıkıntılar proje hayata geçene kadar gerçekleşir. Proje hayata geçtikten sonra, başka bir firmanın projeyi ya da siteyi geliştirmesine büyük oranda ihtiyaç duymazsınız. Dolayısıyla hosting ve domain yönetiminin sizde olması üst düzey bir gereksinim değil, sadece iç rahatlatma niteliği taşır. Zaten çoğu yazılım firması başkasının yaptığı bir projeyi alıp geliştirmek istemez. Çünkü sistemi çözmesi gerekir ve neredeyse tüm yazılımcılar mevcut bir sistemin kodlamasını çözmektense sıfırdan yapmayı tercih eder.

Site Altında İmza / Logo Olması

Web tasarım ve grafik tasarım işleri günümüzün dijital sanat dalıdır. Nasıl ki bir ressam bir başkasına para karşılığında resim yapsa dahi altına imzasını atıyorsa, aynı şekilde web tasarım firmaları da meydana getirdikleri eser için imza / logo koyarlar.

Bu, ya da site sahibinin, site altında yer alan imzanın / logonun sahibine ait olduğunu değil, sitenin o imza / logo sahibi kişi ya da firma tarafından yapıldığını gösterir. Zorunlu bir şey değildir fakat pek çok kişi ya da firma hem o siteyi kendilerinin yaptığını ispatlamak hem de reklamlarını yapmak için imza / logo koyar. Hatta kendileri yapmadıkları halde, büyük projeleri kendileri yapmış gibi sitelerinde gösteren çakallar olduğunu düşünecek olursak, site altında imza / logo konulması bir nevi gereksinimdir. Zira kalitesiz web tasarımlar yapan kişi ya da firmaların sitelerinde, sizin sitenizin onlar tarafından yapılmış olarak gösterilmesi, siteyi asıl yapan firmadan ziyade sizin itibarınıza zarar verebilir.

Ha, illa ki sitenizin altında, siteyi yapan firmanın logo ya da imzasının olmasını istemiyorsanız, bazı firmalar veya kişiler ücretsiz ya da ücret karşılığında sitenin altına logo / imza koymayabilir.

SONUÇ

Aslında sözleşme imzalanması en kesin yöntemdir. İnternet yazışmaları, para transferi gibi kayıtlı ve ispat niteliğindeki unsurlar sayesinde de projeyi yapan kişi ya da firmanın, üzerinde herhangi bir hakkı bulunmadığını ispatlayabilirsiniz. Fakat bu uzun, çözüme ulaşması zor mahkeme süreçleri gerektiren bir durumdur. Dolayısıyla kafadan firma ya da kişinin projede hak talep edememesini sağlamak, hak talep etmesi durumunda kısa sürede mahkemeyi sizin lehinize sonuçlandırmak için sözleşme yapılması en iyi çözümdür.

Ayrıca Kodcu Herif 'te yer alan aşağıdaki konulara da göz fırlatabilirsiniz =)

Bilinmeyen Bilişim Kitabı

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir