Bu yazıda gerek yazılım projesi, gerek herhangi başka bir sektörde proje üretmek isteyen kişilerin, buldukları proje hazırlama öncesi kendilerine sormaları gereken sorulara bakıcaz. Bu soruları kendinize sorarak hayata geçirmeyi planladığınız projenin ne derece hedefinize ulaşabileceğini ön görebilir, hayal kırıklığına uğrama ihtimalinizi minimize edebilirsiniz.
1) BU PROJENİN AYNISI VAR MI?
En önemli soru budur. Bir başka proje örneği olması rakibinizin olduğu anlamına gelir. Sizden önce hayata geçirildiğinden her türlü sizden daha avantajlıdır.
En basitinden bugün bir arama motoru yapsanız Google’ı geçme ihtimaliniz asgari ücretin Avrupa’daki asgari ücretlerin üstünde olması kadar düşük bir ihtimaldir. Aynı şekilde Facebook kurulduktan sonra koskoca Google’ın yaptığı sosyal paylaşım ve arkadaşlık sitesi Google Plus belkide Facebook’tan çok daha kaliteli olmasına rağmen Facebook’un yanına bile yaklaşamıyor. İş dünyasında da erken kalkan yol alır, sonradan kalkanın ya daha çok koşması gerekir yada önündekinin düşmesini beklemek zorunda kalır. Eğer projenizin aynısından bir yada daha fazla proje örnekleri varsa bu ikinci soruyu getirir …
2) PROJEMİN FARKI VE AVANTAJI NE OLACAK? NEDEN BENİM PROJEM TERCİH EDİLSİN?
Eğer projenizin aynısından daha önce yapılmış bir proje varsa, insanların sizi tercih etmesi için muhakkak bir avantajınızın yada farkınızın olması gerek.
Eğer projeniz, mevcut olan projenin tercih edilme nedeninden daha kayda değer bir nedene sahip değilse, hep o projenin gölgesinde kalacak ve kayda değer bir şekilde büyüyemeyecek demektir. Muhakkak kişilerin projenizi tercih etmesi için kayda değer neden ya da nedenlere ihtiyacınız var.
3) PROJEMİ NASIL HAZIRLAYACAĞIM?
İster bir yazılım projesi olsun, ister farklı bir sektörde bir ürün olsun nasıl yapacağınız çok önemli. Proje Nasıl Hazırlanır? sorusunun cevabını bilseniz bile sorular ve sorunlar bununla kalmıyor. Yapacak mısınız? Yaptıracak mısınız? Yapacaksanız tek başınıza mı yoksa bir ekiple mi? Yaptıracaksanız kime yaptıracaksınız? Bu sorular uzar gider.
Tek başına yapacaksanız zamanınızın ciddi bir kısmı bu işe gidecek demektir. Buna karşılık kazık yeme, anlaşmazlıklar olmaz. Ekiple yapacaksanız projeye başlamadan önce maddi ve manevi her konuda önceden anlaşma yapmakta fayda var. Yaptıracaksanız projenize sizin gösterdiğiniz hassasiyeti gösterecek kişiyi bulmak çok zor olabilir. Özellikle eş, dost, akraba ya da projeye gerekli hassasiyeti göstermeyen birine yaptırmak projenizin süresini uzatma ihtimali yüksektir. Bu nedenle proje yönetimi konusunda çok hassas olunmalı.
Proje yönetimi ile siz ilgilenecekseniz projenize çok hakim olmalısınız, proje yönetimi ile başkası ilgilenecekse gerekli hassasiyeti gösterecek kişiyi bulmanız gereklidir.
4) PROJEME NE KADAR VAKİT AYIRABİLECEĞİM?
Günümüz şartlarında bir işe girip çalışmadan yaşamak zor (tabi baba parası sağlam değilse). Türkiye’de bir işte çalışmak zamanınızın büyük bir kısmını alıp götürür. Bir projede çok sağlam vakite ihtiyaç duyar. Bu nedenle kıskanç bir kadın gibi “ya işin ya da ben, tercihini yap” diyebilir ve sizi zor durumda bırakabilir. İkisine de vakit ayırmaya çalışırsanız uykusuzluktan ölme ihtimaliniz oldukça fazlalaşır.
Bugün dünyaya damga vuran projelerin bazılarında, proje sahiplerinin üniversiteyi yarıda bırakıp projesinin peşinde koşarak voleyi vurduğunu duymuşuzdur. Bizim memlekette okul sevilmediğinden “oğlum Steve Jobs üniversiteyi bırakıp Apple’ı kurmuş, demek üniversiteyi bırakınca oluyor bu işler” diye yorumlanıyor. Lan oğlum adam vizyon sahibi, ihtiyaç duyduğunu alıp, kendisini geliştirip, hayalinin peşinden hayatı pahasına koşmuş. Onla kendini bir tutarsan, projen başarısız olunca iş görüşmelerinde “ne yapabilirsin?” sorusuna verebileceğin tek cevap “ne iş olsa yaparım abi” olur. Bu nedenle üniversiteyi bitirmekte her zaman fayda var, ki projenizin başarısız olması durumunda aç kalmayın 😉
5) PROJEME SADIK KALACAK MIYIM?
Bir proje her zaman ilk bakıldığında sadece olumlu tarafları düşünülerek hayata geçirilmek istenir. Hiç bir sorun yaşanmayacakmış, yapıldıktan sonra para yağacakmış gibi düşünülür. İşte Türkiye’de Yazılımcı Olmak yazı dizisinin amacı bu düşüncenin önüne geçmekti.
Yapacağınız proje ile ilgili en olumsuz unsurları yani projenize çok fazla olumsuz bakan kişi olacağını, kısa yada uzun vadede para getirmeyeceğini, bir sürü sorunlarla karşılaşacağınızı düşünmeniz durumunda hala hayata geçirmek istiyorsanız hayata geçirin. Aksi taktirde dümdüz zannettiğiniz yolda önlem almadan gözünüz kapalı yürümüş olur ve ilk sorunda düşersiniz. Bu durum çok sık yaşanmaktadır.
Angry Birds’ ün yaratıcıları bir oyun yaparak başarılı olmak istediler. 51 başarısızlıktan sonra 52. denemede Angry Birds oyununu yaparak dünyaya damga vurdular. Tarihte daha geriye gidecek olursak Edison ampulü icat etmeye çalışırken, 100. denemelerininde sonuçsuz kalmasının neticesinde yardımcısı “100 boşa harcanan vakit ve deneme yaptık” derken, Edison yardımcısına “Hayır! 100 yapmamamız gereken şey öğrendik” cevabını vermiştir. Defalarca kez düşmeniz durumunda hala ayağa kalkıp yürümeye devam edecekseniz yolda yürümeye başlayın. Tabi “yürümeye devam edicem” cevabını verirken kendinize dürüst olmanız gerek.
6) PROJEMİN MADDİ İHTİYACINI KARŞILAYABİLECEK MİYİM?
Projeniz orta yada büyük bir projeyse az çok bir maddiyata ihtiyaç duyacaktır. Proje hazırlama için hiç bir maddi gereksinime ihtiyaç duyulmasa bile en azından tanıtımı için ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu nedenle gerekli maddiyatı nasıl karşılayabileceğinize dair kendinize sorduğunuz sorunun cevabını verebiliyor olmanız gerek.
7) AMACIM NE?
Yüzde 99.9 herkesin amacı çok para kazanmak. Fakat para odaklı hareket etmek maalesef büyük sorunlar çıkarıyor. Bugün dünyanın en büyük 2 bilişim şirketinden örnek vermek gerekirse Google’ın yaratıcıları yaptıkları arama motorunu bir para kazanma aracı yapmak istemiyorlardı. Fakat projelerini büyütmek için yatırım almak zorundalardı ve yatırım yapacak olan kişinin şartı bir gelir modeli bulmalarıydı. Tamamen mecburiyetten kabul ettiler.
Aynı şekilde Apple ‘ın yaratıcısı Steve Jobs ‘ın şu sözü çalışma masamda her zaman yer sahibidir: “Mezardaki en zengin insan olmak değil, yatağa yattığımda çok iyi işler başardık diyebilmektir benim amacım” İki bilişim şirketide dünyaya damga vurdu ve dünyanın en büyük iki şirketi. Buradan şu sonuç çıkıyor; Siz para odaklı değil, proje odaklı hareket ederseniz ve projeniz gerçekten kaliteliyse para zaten sizi bulur. Fakat para odaklı hareket ederseniz “Kaçan kovalanır/Kovalanan kaçar” kuralına göre para kazanmanız çok daha zor olabilir.
8) PROJEM HAKKINDA NE KADAR BİLGİ VE DENEYİM SAHİBİYİM?
Yapmayı planladığınız proje ile ilgili bilgi, birikim ve deneyim çok önemlidir. O işin artılarını eksilerini bilmek size engelleri çok daha kolay aşma imkanı sunar.
Proje hazırlama konusunda çok iyi araştırma yapmalı, o proje ile alakalı çalışanlarla iletişim kurmalı, ya eğitimini almalı yada o proje ile alakalı parasına bakmadan bir işte bir süre çalışıp sağlam gözlem yapmalısınız.
SONUÇ
Bir proje bulduğunuzda genelde sürekli aklınız onda olur. Onu yaparak maddiyat yada başarı elde edeceğinizin heyecanı içinde olursunuz. Buda projenizi gerçeklestirebilmeniz için önünüzde duran engelleri görmenize engel olur.
Bunlar ve bunlara benzer soruları sormanız durumunda kendinize dürüst bir şekilde olumlu cevaplar verebiliyorsanız o projenin amacına ulaşmasında daha sağlam adımlar atarsınız.
Ayrıca Kodcu Herif 'te yer alan aşağıdaki konulara da göz fırlatabilirsiniz =)
