Staj gördüğü yerde iyi yerlere gelip gelemeyeceğini soran kardeşimizin sorusunu cevaplıyoruz.
SORU:
İyi günler ben 11.sınıfım meslek lisesinde Mekatronik bölümü okuyorum yazılım alanına ilgim var işte sorum burada başlıyor üniversitede eğitim hayatıma maddi destek olacak bi iş/uğraş alanı edinmem gerek ne bileyim web sitesi yapıp satmak,android uygulaması yapıp satmak vs. ve ayrıca
12. sınıfta meslek liseleri staj görüyor biliyorsunuz bende General Mobilenin mülakatına katılmıştım okulumuzdan 80 kişiyi aldılar bende onların arasındayım eğer o firmada tutunabilirsem
daha iyi yerlere gelme gibi bi olanağım varmıdır teknik elemanlık falan nasıl iş bilemiyorum bu konularda tavsiyelerinize ihtiyacım var sonuçta benden tecrübelisiniz sürç-i lisan ettiysek affola şimdiden cevabınız için teşekkürler Allaha emanet olun 🙂
CEVAP:
Güzel bir soru daha =) Zira staj meselesi pek çok kardeşimiz için muamma. Stajyerlere ise genel olarak hiçbir işi bilmeyen, ancak ayak işleri yapmaya yarayan kişi gözüyle bakılması gibi bir gaflet söz konusu. Bu soru vesilesiyle hem staj görecek olan kardeşlerimize, kariyerleri için staj dönemlerini nasıl değerlendireceğine hem de iş yerlerinde çalışan kişilerin stajyerleri nasıl değerlendirmesi gerektiğine dair bilgiler vermeye çalışalım.
Staj Dönemi
Türk Dil Kurumu “staj” kelimesinin anlamını şu şekilde açıklıyor; “Herhangi bir meslek edinecek olan kimsenin geçirdiği uygulamalı öğrenme dönemi“. Yani birçok iş yerinde stajyerlerden sorumlu kişilerin düşündüğü gibi “ayak bağı olmayacak ve belli bir dönem ayak işleri yapmaya yarayacak deneyimsiz kişi” denilmiyor. Aynı şekilde birçok öğrenci kardeşimizin düşündüğünün aksine “okuldan sonra tatil döneminin içine eden, okulun bitebilmesi için yapılması zorunlu olan, mümkünse naylon yapılan şey” anlamı da taşımıyor.
Aynı TDK ‘da da belirtildiği gibi staj dönemi öğrenciler için uygulamalı olarak bir mesleğin işleyişini öğrenme dönemidir. Zira okul hayatında size edineceğiniz mesleğe dair ne kadar dersler verilse de, gerçek iş hayatı okulda öğretilenlerden çok daha farklıdır. Dolayısıyla bu staj dönemi sizi yapacağınız mesleğe hazırlık sürecidir ve çok iyi değerlendirilmesi gereklidir.
Pek çoğunuz iş ilanlarında “en az 2 yıl deneyimli” kriterini görmüşsünüzdür. Aslında bu kriterden ziyade temennidir. Yani “inşallah 2 yıl deneyimli birini buluruz” anlamına gelir. Çünkü ilan sahibi küçük ve orta büyüklükteki firmalar en az 2 yıllık deneyimli eleman bulamadıklarında 2 aylık deneyimli elemana dahi razı olurlar. İşte staj dönemi “deneyimin var mı?” sorusuna cevap verebilmenizi sağlayan önemli bir fırsattır.
Staj Görülen Yerde Kalıcı Olmak
Eskiden “beğenmiyorsan defol, dışarı da çalışacak adam çok” mantığı ile hareket eden çok fazla firma vardı. Çünkü eskiden yapılan işlerin çoğu fiziksel işlerdi. Bir işçi, işten çıktıktan ya da çıkarıldıktan sonra, birkaç gün içerisinde işi öğrenip adapte olabilecek yani işten çıkarılan işçinin yerini doldurabilecek biri bulunabilirdi. Fakat günümüzde fizikselden ziyade zihinsel işler yapıldığından, adaptasyon ve öğrenme süreci uzun oluyor. İşe yeni giren birinin tam kapasite çalışması için gerekli öğrenme ve adaptasyon süreci ortalama 2 ay. Dolayısıyla bu da firma için 2 aylık iş ve işçi maliyeti kaybı anlamına geliyor.
İdeal şekilde yönetilen firmalar işi öğrenmiş, adapte olmuş ve işini iyi yapan çalışanların kıymetini bilir. Çünkü bilir ki, o eleman giderse yerini dolduracak bir eleman bulmak için hem zaman hem de para kaybeder. İşte bu noktada, staj dönemi sizin işi öğrenme döneminiz olduğu kadar firmaya ve firmanın işleyişine adaptasyon dönemidir. Bu öğrenme ve adaptasyon sürecini ne kadar verimli geçirirseniz, o kadar firmada kalıcı olmanız garanti olur. Firma sizin staj gördüğünüz alanda birine ihtiyaç duyarsa, bünyesinde hiç çalışmamış birini almak yerine sizi tercih eder.
Kalıcı Olabilmek İçin Tavsiyeler
Staj gördüğünüz yerde kalıcı olabilmeniz için birkaç basit unsur var;
- Size verilen işi olabildiğince eksiksiz ve kusursuz yerine getirin.
- Size bir iş verilmesini beklemeyin, boş kaldığınızda yapmak için iş isteyin.
- Firmada çalışanlar sizden deneyimli olmalarının yanı sıra sizin büyüğünüz, bu nedenle saygıda kusur etmeyin, kendileriyle iyi geçinin.
- İçinizde bir öğrenme aşkı olsun. Staj gördüğünüz mesleğe dair sürekli sorular sorun, öğrenmeye çalışın.
Bunlar ve bunlar gibi basit unsurları yerine getirdikten sonra firma sizi staj döneminiz bittikten sonra da çalışmanız için çağıracaktır. Çağırmıyorsa da sizin firmaya çalışmak için başvurmanız durumunda alınma imkanınız yüksek olacaktır.
Firmada İyi Yerlere Gelmek
Çalışılan firmada iyi yerlere gelmek tamamen o firmanın iç işleyişi ile alakalıdır. Mevki artışları her firmada farklı şekilde gerçekleşir. Bazı firmalara tuvalet temizleyicisi olarak girersin, çok çalışırsın müdür olursun. Bazı firmalar ise bilgiye ve çalışkanlığa bakmaz “istersen Nikola Tesla ol, diploman yoksa bi bok olamazsın” der. Sadece performansına göre maaşına küçük zamcıklar yapar.
Ülkemizde ise ne yazık ki bilgiye ve çalışkanlığa bakan firmadan ziyade diplomaya bakan firma ağırlıkta. Dolayısıyla bir firmada iyi yerlere gelmek istiyorsanız, firma bünyesinde çalışkan olmanız kadar diplomanızın da iyi olması gerekiyor.
Teknik elemanlık nasıl diye merak edenleri de “yapılması gereken teknik işleri uygulayan kişi” şeklinde aydınlatmaya çalışalım. Yani mühendis yapılması gereken işleri belirler, tekniker mühendisin talimatları doğrultusunda işi yapar.
SONUÇ
Kardeşimizin sorusuna daha genele hitap edecek şekilde cevap vermeye çalıştım. Şuna ciddi anlamda vurgu yapmak istiyorum; Staj dönemleri iş hayatına atıldığınızda iş bulmanızı kolaylaştıracak önemli birer fırsat. Pek çoğunuz para kazanma, aile geçindirme derdine girmediniz ve kendinizi iş bulmak zorunda hissetmediniz. Dolayısıyla belkide pek çoğunuz iş aramaya başladıktan kısa süre sonra çok güzel işler bulacağınızı ya da sizi havada kapacaklarını zannediyorsunuz. Fakat ne yazık ki öyle olmayacak. Bu nedenle, henüz tam anlamıyla iş hayatına atılmamışken, ileride atılacağınız iş hayatı için staj dönemini iyi değerlendirin. Hatta staj olmasa bile uzun tatil dönemlerinde bir yerde çalışın ve kendinizi geliştirin.
Ayrıca Kodcu Herif 'te yer alan aşağıdaki konulara da göz fırlatabilirsiniz =)
